Süper Kahraman Filmlerini İzlemekten Niçin Bıkmıyoruz?

Süper kahraman filmleri 50 yıldan fazladır hayatımızda ve muhtemelen popülerliklerinin altın çağlarında da değiller. Bu filmlerin ne kadar pişmemiş olduğuna dair giderek daha da fazla eleştiri duyuyoruz. O şekilde ki toplumsal medyada “superhero fatigue” yada “comic fatigue” şeklinde bu filmlerden bıkkınlığı özetleyen kavramlar ortaya çıkmaya başladı.

Vakit değişiyor, film seyircisi giderek daha eğitimli ve gelişmiş bir göze haiz oluyor ve süper kahraman filmlerinin her seferinde kendini yine eden, kolay ve direkt öykü yapısı bu seyircinin zevkine hitap etmemeye başlıyor. Peki durum buysa giderek eskiyen bu tür iyi mi yıl boyu onlarca beyaz perde salonunu ele geçirebiliyor?

Kimileri pek bayılmıyor olabilir fakat birçok insan hala süper kahraman filmlerini sevmiş olarak izliyor ve bunu açıklayacak oldukca fazla sebep var.

Ilk olarak bu filmler devasa bütçelerle yapılıyor ve görsel açıdan da son aşama doygunluk elde eden yapımlar. Fazlaca büyük ve ustalaşmış ekiplerle her detayı özenle hazırlanan bu prodüksiyonlar seyirciye görsel olarak büyük bir keyif sunabiliyor.

Ek olarak süper kahraman filmleri bol miktarda aksiyon içeren ve son aşama sürükleyici hikayelere haiz filmler. Bu yüzden niş bir film seyredip sanat içerikli doygunluk almak için değilse bile eğlenmek, kafa dağıtmak ve birazcık keyif almak için hala oldukca tercih ediliyorlar.

Karakter arkı yada kahramanın yolculuğu olarak adlandırdığımız öykü yapısı, tarih kadar eski bir formül olsa da devamlı çalışıyor.

“Kahramanın yolculuğu” olarak adlandırılan yapı şu şekilde bir seyir izler: karakterin yaşamının bir süredir devam eden alışılmış bir gidişatı vardır, aniden bunu bozan vakalar meydana gelir, karakter hem içsel hem dışsal bir yolculuğa çıkar ve bu yolculuğun sonunda artık o aynı şahıs değildir. Bu yapı tüm süper kahraman filmlerinde yine eder.

Süper kahraman filmlerinin tümünde karakterin dış dünya ile beraber iç dönüşümünü ve yolculuğunu izleriz. Karakterin içsel çatışmalarını, ilişkilerini, duygusal düşüşlerini, yükselişlerini ve başka birine dönüşmesini seyretmek karakterle bağ kurabilmeyi sağlar.

Hikayelerin geçmiş olduğu evrenlerde birbirini tekrarlayan karakterler, mekanlar ve vakalar vardır. Bu da ana öykü haricinde onlara nasıl biteceğini da merak etmemizi sağlar.

Bu filmler çoğu zaman Marvel Sinematik Evreni şeklinde değişik filmler ve karakterlerin birbirleriyle bağlantılı olduğu bir evrende geçerler. Bu evrenlerde değişik karakterlerin maceraları ve hikayeleri bir arada örülür ve seyircilere tanıdıkları ve bildikleri bir dünya ile ilgili yeni gelişmeler verilir.

Ailece seyretmek için risksiz ve güvence seçeneklerdir, her yaş grubuna hitap eder. Kısıtlı bir kesime hitap etmezler.

Bir aile için her hafta sonu çocuklarıyla yapılacak bir aktivite bulmak oldukça sıkıntılı olabilir. On senelerdir bu karakterleri takip eden ebeveynler olabileceği şeklinde yeni tanışmış çocuklar için de ilgi çekici olabilir.

Yalnız aileler değil, Hollywood yapımcıları için de oldukca güvence ve cazip bir tür. Bu yüzden muhtemelen hep hayatımızda olacaklar.

Bir düşünelim; bir kitabından uyarlanmayan, daha önceki bir serinin parçası olmayan ya da bir çizgi romana dayanmayan, tümüyle orijinal ve emsalsiz senaryoya haiz kaç film aklınıza geliyor?

Film yapmak hem maliyetli bir süreç hem de büyük bir risk almayı gerektirir. Bu riski almak için yeni senaryolara talih vermek yerine kitap ve çizgi roman uyarlamalarına başvurmak yada hâlihazırda başarıya ulaşmış serileri sürdürmek daha güvence yatırımlardır. Bu tür yapımlar seyirciye de tanıdık ve güvenli bir tecrübe sunar.

Süper kahraman filmlerinin çevresinde örülü devasa bir sanayi var. Bu da bu hikayelere olan bağlılığı sürdürüyor.

Toplumsal medya ve öteki platformlar vasıtasıyla süper kahraman filmleriyle ilgili heyecanı ve beklentiyi artıran bir pazarlama stratejisi kullanılır. Fragmanlar, tanıtımlar, spoiler tartışmaları ve fanatik teorileri şeklinde unsurlar film gelmeden coşku ve merakı tırmandırır ve insanları beklemeye teşvik eder.

Ek olarak bu tür serilerin dünyasıyla ilişkili sayısız ürün piyasaya sürülür. Bu da ürünleri kullanmak ve filmleri seyretmek içinde karşılıklı birbirini besleyen bir ilişki ortaya çıkarır. Bir kez ürünlerini aldığınız evrene karşı uzun soluklu bağlılık ve sadakat geliştirme ihtimaliniz yüksektir.

Kaynaklar: The Truth About Superhero Fatigue, NPR, Variety, Ithacan, Far Out