“You” Dizisindeki “Joe” Karakterinin Ruhsal Analizi

Joe Goldberg; belirli hanımefendilere takıntılı hâle gelme, onları ‘stalklama’, bir halde ilgilerini kazanıp onlara haksızlık ettiğine inanılmış olduğu insanları öldürme davranışlarına haiz bir karakter.

Tüm korkulu davranışlarına ve işlediği suçlara karşın cazibesiyle ekran başlangıcında izleyenleri bile etkilemeyi başaran Joe karakteri psikoloji uzmanlarının dâhi ilgisini çekti. Ruhsal olarak iyi mi değerlendirildiğine geçmeden ilkin dizinin ne hakkında bulunduğunu bilmeyenler için mevzusuna küçük bir göz atalım.

Kısa sürede büyük bir seyirci kitlesine ulaşan “You” dizisinin mevzusu:

Caroline Kepnes’in 2014’te piyasaya çıkan romanından uyarlanarak meydana getirilen ‘You’, Amerikan ruhsal gerilim türündeki tv dizisi.

Dizinin anlatıcısı ve ana karakteri olan Joe, bir yerlerde denk geldiği bayanları takıntı hâline getirip onları manipülasyonlarla dolu bir “aşk” çemberinin içine sokarken bir taraftan cinayetler işliyor.

Joe Goldberg karakteri psikoloji branşında ‘psikopat’ kategorisine girmiyor.


“Psikopat”, antisosyal kişilik bozukluğunun halk arasındaki adıdır. Genel anlamda davranışları toplumsal normlara ve geleneksel doğru/yanlış anlayışlarına meydan okuyan bir kişiyi tanımlamak için kullanılır. Sadece akıl sağlığı uzmanlarına gore, Goldberg’in akıl sağlığı tek bir etiketten daha karmaşık.

Medya, insan davranışı ve nörobilimin kesişimini araştıran bir toplumsal bilimci olan Pamela Rutledge’a gore, Goldberg için tek bir akıl sağlığı durumunu saptamanın zor olmasının bir sebebi, “You”nun tv için yaratılmış olması.

Bu kadar çekici görünmesi narsisizm sinyalleri veriyor.


Rutledge, Goldberg için “İnsanları öldürmesine karşın seyircilerde belirli bir oranda empati uyandıran bir karakter yaratmak ve iyi bir hikâye oluşturmak için inşa edilmiş anormal düzeylerdeki kişilik özelliklerinin bir karışımı şeklinde görünüyor. Fazlaca azca insan gerçek hayatta bu şekilde davranır.” diyor.

Joe Goldberg’in seyircilerle ilk tanıştırıldığı andan itibaren son aşama çekici görünmesi, onun bir narsist olabileceğine de işaret ediyor.

Değişik sezonlarda değişik kişilik bozukluklarıyla karşımıza çıkıyor.


Goldberg, 1. sezonda antisosyal kişilik bozukluğu, narsisizm ve karşılıklı bağımlılık emareleri gösterirken 2. sezonda; geçmiş travmalarına geri dönüşler yaşayarak aslına bakarsak bir bağlanma bozukluğu yaşadığına işaret ediyor.

Joe için en belirgin iki tanı var.


Ulusal Sıhhat Enstitüsüne gore, antisosyal kişilik bozukluğu olan kişiler empatiden yoksundur ve netice olarak, başkalarını istediklerini elde etmek için manipüle etmek yada başka birinin mahremiyetini ihlal etmek şeklinde, toplumun etik açıdan sağlam olmadığını düşündüğü şekillerde hareket edebilirler.

Mayo Clinic’e gore, narsist kişilik bozukluğu olan kişiler, tipik olarak düşük kişilik saygısını maskelemek için kullanılan mekanizmalar olan, şişirilmiş bir öz-önem duygusuna ve başkaları için empati eksikliğine haizdir.

Antisosyal kişilik bozukluğu ve narsizmin işaretlerini bünyesinde barındırıyor.

Bazı açılardan, Goldberg her iki durumu da bünyesinde barındırıyor şu sebeple bir kişinin kendisine haksızlık yaptığına inandığında devamlı olarak şiddete başvuruyor.

Mesela, 1. sezonda takıntılı olduğu Beck’in sevgilisinin kafasına vurdu, onu bir cam kutuya kilitledi ve birkaç gün sonrasında öldürdü. İlerleyen bölümlerde Beck’in en yakın arkadaşının ilişkisine müdahale etmesinden hoşlanmadığı için onu da öldürdü.

Terapist Kelly Scott, Goldberg’in tüm bu iğrenç ve yasadışı eylemleri pişmanlık göstermeden işlediğini ve bunu kendi çıkarı için yaptığını, bunun da antisosyal kişilik bozukluğu olarak tanımlanabileceğini söylemiş oldu.

Bazı uzmanlara gore antisosyal kişilik bozukluğu tanısı uygun değil.


Scott’a gore, Goldberg’in başvurduğu sertlik empatiden yoksun olduğu ve antisosyal kişilik bozukluğu olduğundan değil, sertlik içeren kargaşa ve bunalımlı çocukluğunun geliştirdiği bağlanma bozukluğuyla ortaya çıkıyor.

Joe’nun ev sahibinin öldürüldüğünü öğrendikten sonrasında perişan görünmüş olduğu 2. sürem sahnesi şeklinde bazı görüntüler Goldberg’in hakkaten empatiye haiz bulunduğunu ve bundan dolayı antisosyal kişilik bozukluğuna haiz olmadığını kanıtlıyor.

Hastalıklı bir halde birilerine bağımlı oluyor.


Rutledge’a gore, Goldberg’in saplantısına yakın olanlara zarar verme yada onları öldürme eğilimi, hastalıklı bir halde birilerine bağımlı bulunduğunu da gösteriyor.

Ciddi derecede birbirine bağımlı olan insanoğlu, eşlerini yada bağımlı oldukları kişiyi denetim etme ve kendi kimliklerine haiz olmaktan ziyade eşleriyle olan ilişkilerine gore tanımlama eğilimindedir.

Güvensiz-kaygılı bağlanma


2. sürem Goldberg’in geçmişine daha derinden giriyor ve aslına bakarsak bir bağlanma problemi yaşadığını gösteren ipuçlarını ortaya çıkarıyor. Psikolojide “güvensiz-kaygılı bağlanma” olarak geçen bağlanma türüne haiz olma ihtimali oldukça yüksek.

Bu bağlanma türüne haiz şahıs, ilişkilerinde muhtaç ve yapışkan bir rol benimsiyor. Joe karakteri de zihninin tamamını partnerine odaklıyor ve herkesi tehdit olarak algılıyor. Partneriyle içinde negatif bir durum meydana vardığında paniğe kapılarak sağlıksız tepkiler vermeye başlıyor.

“Sevilmezlik şeması”na haiz olduğuna dair ipuçlarını yakalayabiliyoruz.


Çocukluğunda yaşamış olduğu travmatik olaylardan dolayı “sevilmezlik şeması” geliştiren Joe, içten içe devamlı sevileceğine dair inancını yitiriyor. Bu sevilmezlikten kurtulmak için ise “aşırı telafi” yöntemiyle hanımefendilere takıntılı bir halde yaklaşarak etraflarındaki herkesi tehdit olarak algılayıp öldürüyor.

Eğer olmazsa olmaz, “mommy issues”


Scott, Joe karakterinin analizine şöyleki devam ediyor:

“İhtiyaçlarına cevap vermeyen, tutarsız ve itimat vermeyen annesine bağlıydı. Anası onu istismar ve ihmâl etti. Bu yüzden Goldberg yaşamının ilerleyen dönemlerinde, ona ihtiyacı olanı verebileceğine inanılmış olduğu hanımefendilere takıntılı bir halde bağlanıyor ve sevgi elde etme fikriyle motive oluyor.”

Kaynaklar: Insider, Psikoloji Arşiv