Sesli Asistan Q, Ayrımcılıkla Mücadelenin Sembolü Oldu

Hanıma, adama ya da değişik cinsel eğilimlere haiz insanlara atfedilen kimlikler, cinsiyet ayrımcılığının ya da eşitsizliğinin en büyük sebepleri içinde. Kültürden kültüre değişse de bayanların ya da adamların cemiyet ve aile içindeki görevleri daha doğmadan veriliyor. Yeryüzünde cinsiyete dayalı ayrımcılığın yaşanmadığı bir kültür neredeyse yok.

Tüm bu söylediklerimize, günümüzün en gelişmiş suni zekâ yazılımlarına haiz olan sesli asistanlar da dahil. Asistanların hepsi hanım. Bu da sanki bayanların devamlı destek pozisyonunda olması gerektiğine dair bir önyargıya niçin oluyor. Bir başka açısına bakılırsa, tam tersi bir ilişkiden dolayı suni zekaların sesi hanım sesi olarak belirleniyor.

Dünyanın ilk cinsiyetsiz sesli asistanı Q ise bu algıyı yıkmaya geliyor:

[INSTAGRAM:Bu6NvxgHU2E][/INSTAGRAM]

Bir grup dilbilimci, mühendis ve ses uzmanı tarafınca geliştirilen Q, cinsiyete dayalı ayrımcılığın sonunu getirme, hatta bunun teknolojik olarak önüne geçme amacı taşıyor. Q’nun yapımcıları, eşit oranda hanım, adam ve eşcinsel 4600 insanoğlunun sesini kaydederek Q’nun sesini oluşturdular.

Suni zekânın ilk sürümü kontrol için bir grup katılımcıya dinletildi. Iştirakçilerin %80’i asistanın bir bayan sesine haiz bulunduğunu söylediler. Her ne kadar her cinsiyetten eşit oranda ses bulunsa da Q’nun %80 oranında hanım sesi olarak karşılanmasının bir sebebi vardı. Sesli asistanlar, insanların aklında hanım sesine haiz olan suni zekâlar olarak kodlanmışlardı.

Robotlar, insanlardan öğrendikleri için ırkçı ya da cinsiyetçi tavra haiz olabiliyorlar. Bunu konudaki en somut örnek, Microsoft’un bir suni zekâ yazılımı tarafınca denetim edilen hususi Twitter hesabıydı. Kendisine atılan tweetlerden yeni şeyler öğrenen Tay adındaki bu profil, bir süre sonrasında ırkçı paylaşımlar hayata geçirmeye başlamıştı. Bunun sebebi, Tay’ın insanoğlu tarafınca yapılmış ırkçı tweetlere etiketlenmesiydi.

Tay’ın insanlardan öğrendiği ırkçılık örneğini cinsiyetlere de uyarlayabiliriz. Gelecekte suni zekâlarda daha semantik (anlamlı) ilişkiler kuracağımızı düşündüğümüzde, onların ırkçı ya da cinsiyetçi olmalarını istemeyiz. Q, insandan bağımsız bir sesin cinsiyeti olmaması gerektiği yönünde oldukca etkili bir adım oldu.

Yalnız insanların kafasındaki cinsiyet yargılarıyla ya da kalıp düşüncelerle savaşım etmeyen Q, firmalara toplumsal mesuliyet sahibi olmayı da bir kere daha anımsattı. Gene toplumlarda yaygın olarak görülen cinsiyet yargılarından dolayı Q’nun yaygınlaşması zor. Her ne olursa olsun Q, hem insanların hem de robotların geleceği için büyük bir ehemmiyet taşıyor.