Elektrikli Araçların Sessiz Çalışmasının Güvenlik Riskleri
Gözünüzü kapatın ve bir kent caddesinde yürüdüğünüzü hayal edin. Arkanızdan gelen bir aracın motor sesiyle irkilirsiniz, kenara çekilirsiniz, vasıta geçer. Peki ya arkanızdaki vasıta asla ses çıkarmıyorsa?
İşte elektrikli araçların motorlarıyla ilgili en dikkat çeken mevzu bu: sessizlik!
Peki, niçin bu sessizlik ve bu kadar sessiz olmaları bir güvenlik problemi yaratıyor mu?
Elektrikli araçlar niçin sessiz çalışıyor?
Elektrikli araçların motorlarında içten yanmalı motorlardan tamamen değişik bir teknoloji kullanıyor. İçten yanmalı motorlar, yakıtın yanarak patlaması sonucu pistonları hareket ettiriyor. Bu da motorun çalışırken belirgin bir ses çıkarmasına niçin oluyor.
Sadece elektrikli araçlarda durum değişik. Araçlar, elektrik motorlarıyla çalışıyor ve elektrik enerjisi direkt motora iletiliyor. Doğrusu patlama yada yanma süreci olmadığı için motorun ses çıkarma şeklinde bir durumu da söz mevzusu olmuyor.
Bir başka deyişle, elektrikli motorlar oldukça daha azca hareketli bölüme haiz. İçten yanmalı motorlarda devamlı çalışan ve birbirine sürtünen birçok parça varken, elektrikli motorlar direkt elektrik akımıyla sükunet içinde dönüyor.
Bu da aracın hareket ederken yalnızca lastiklerin yolla temasından meydana gelen hafifçe bir uğultu ve rüzgâr sesini duymanızı sağlıyor. Elektrikli araçların sağlamış olduğu bu sessizlik, birçok şahıs için oldukça cazip bir özellik olsa da bazı güvenlik endişelerini de bununla beraber getiriyor.
Sessizliğin riskleri neler?
Sessizlik, ilk başta avantaj şeklinde görünse de yaya güvenliği açısından bazı sorunlara niçin olabiliyor. Bilhassa görme engelli bireyler, bir aracın yaklaştığını idrak etmek için çoğu zaman motor sesine güvenirler.
Elektrikli araçların sessizliği, onların yolda fark edilmesini zorlaştırabiliyor ve kazaların artmasına yol açabiliyor. Ek olarak çocuklar ve yaşlılar da geleneksel vasıta seslerini duyup kendilerini güvende hissettikleri için elektrikli araçların yaklaşımını fark etmekte zorlanabiliyorlar.
Bu endişeler, dünya genelinde birçok ülkede fark edildi ve çeşitli düzenlemeler getirilmesine yol açtı. Mesela Avrupa Birliği, 2019’da elektrikli araçların düşük hızlarda suni motor sesi çıkarmasını mecburi kılan bir yasa çıkardı.
Benzer şekilde ABD Birleşik Devletleri’nde de elektrikli araçların 20 km/s’nin altında seyrederken suni bir ses çıkarması gerektiğine dair düzenlemeler mevcut. Ek olarak lüzumlu sesin minimum 56, maksimum 75 desibel olması gerekiyor. Sesin de 2 metre mesafeden duyulması koşul.
Bu sesler, aracın hızına bağlı olarak değişen bir frekansta olacak şekilde tasarlandı. Böylece yayalar ve öteki yol kullanıcıları aracın hızını ve mesafesini daha rahat anlayabiliyor.
Sessizliğinin avantajları da yok değil!
Sessizlik, güvenlik endişelerinin yanı sıra büyük avantajlar da sunuyor. Kent yaşamının en büyük sıkıntılarından kabul edilen gürültü kirliliğini azaltmada elektrikli araçlar mühim rol oynuyor.
Yoğun trafikte her aracın motor sesini duyduğunuzu düşünün… Elektrikli araçlarla dolu bir dünya, kulağa daha rahat gelmiyor mu?
Ek olarak elektrikli vasıta sahipleri için bu sessizlik oldukça keyifli bir edinim de sunuyor. Bilhassa uzun yolculuklarda motor sesiyle rahatsız edilmeden sakin bir halde yol almak birçok sürücü için büyük bir artı. Bu yüzden elektrikli araçlar, kent içi sessizliği ve sürüş konforu açısından oldukça tercih ediliyor.
Sessiz fakat güvenli bir gelecek mümkün mü?
Elektrikli araçların sessizliği ilk başta güvenlik açısından bazı endişelere yol açsa da bu soruna yönelik çeşitli çözümler geliştirilmeye başlandı.
Suni ses teknolojileri ve düzenlemeler yardımıyla bu araçlar hem sessizliğin getirmiş olduğu huzuru koruyacak hem de yaya güvenliğini sağlayacak şekilde geliştiriliyor.
Yayaların ve bisikletlilerin karşıdan gelen aracın yoluna çıkması durumuna karşı otomatik frenleme özelliği de artık birçok elektrikli araçta bulunuyor. Çarpışma Önleme Sistemleri ve Otonom Acil Frenleme geliştirmeleri ile elektrikli araçların güvenlik riski de minimize ediliyor.
