Ağır Vasıtalarda Niçin Fazlaca Sayıda Vites Var?
Devasa boyutlarıyla “ağır araç” olarak adlandırdığımız tırlar, kamyonlar ve otobüsler, karayollarının devleri. İşleyiş şekilleri ile de merak mevzusu olan bu araçlar sizce niçin binek otomobillere gore daha çok vites sayısına haiz?
8, 12, 14 ve hatta 16 vitese kadar görebileceğimiz türlerin doğal ki ağır vasıtalara birden fazlaca faydası bulunuyor.
Ağır yükleri çoğu zaman uzun mesafeler süresince taşımak için tasarlanan araçların vites çeşitliliği yardımıyla hem düz yollarda hem de yokuşlarda gereksinim duyulan güç seviyesi sağlanıyor. Bundan daha fazlası da var.
Kuvvetli ve verimli şekilde çalışmalarını sağlayacak vites sistemlerine gerekseme duyuluyor.
Ağır vasıtaların motorları, yüksek tork üretecek şekilde dizayn ediliyor. Tork, aracın hareket kabiliyetini direkt etkilediğinden ağır yüklerle başa çıkabilmek için tehlikeli sonuç öneme haiz.
Vitesler ise motorun ürettiği torku, tekerleklere en uygun şekilde aktarıyor. Böylece vasıta hem hızlanabiliyor hem de ağır yükler altında dahi stabilitesini koruyabiliyor.
Yakıt verimliliği sağlıyor.
Yüksek vites sayısı bununla birlikte motorun daha geniş bir devir aralığında çalışmasına olanak tanıyor. Bu da motorun daima ideal emek verme koşullarına yakın bir devirde olmasını sağlıyor doğrusu yakıt tüketimini optimize ediliyor.
Yakıt ekonomisinin de bilhassa uzun yolculuklar için tehlikeli sonuç bir maliyet unsuru bulunduğunu düşünürsek vites sayısının fazlalığı büyük bir avantaj sağlıyor.
Hız daha kolay denetim ediliyor.
Değişik vites seçeneklerinin bir öteki pozitif yanları ise sürücünün hızını daha duyarlı bir halde denetim etmesini sağlamak. İnişli ve çıkışlı yollarda sürücülerin vasıta kontrolünü maksimum derecede korumaları gerektiğinden de vites çeşitliliği eğer olmazsa olmaz. Yüksek vitesler ek olarak bu tür durumlarda motor frenlemesini de etkin şekilde kullanma imkânı veriyor.
Bir tek araca değil çevreye de katkısı var.
Yol tutuşundan kontrolüne kadar pek fazlaca mevzuda yarar elde eden yüksek vites sayısı, hızla gelişen teknolojinin gelişmesiyle birlikte daha sofistike hâle gelmiş olarak araçların çevresel etkilerini de azaltıyor.
Ağır vasıtalarda kaç vites oluyor?
Her ağır vasıtaya gore vites sayısı değişiyor. Araçların kullanım amacı, tasarımı ve gereksinimlerine gore değişen vitesler içinde 6 vites çoğu zaman minik ve orta ölçekli araçlarda ideal. Şu sebeple bu araçlar kent içi ve kısa mesafe taşımacılıkta rol oynuyor. 6 vites de oldukça kafi.
Orta ölçekli yük taşıyan araçlar için 8 vites kullanılırken daha büyük ve ağır yük taşıyan araçlarda 10 vites bulunuyor. Şu sebeple bu araçların mesafelerde daha iyi yakıt ekonomisi ve performans sağlaması lazım.
12 ve 16 vites ise fazlaca ağır yükler ve uzun mesafe taşımacılık için tercih ediliyor. Vites sayısı yüksek olunca da denetim ve verimlilikte üst seviyelere çıkılıyor.
Çoklu mod vites kutuları ve otomatik vites ise giderek popüler hâle gelen sistemler içinde. Bu sistemler yardımıyla sürücüler vasıta kullanırken daha konforlu olabiliyor.
Bir sonraki yolculuğunuzda tır benzer biçimde ağır araç gördüğünüzde karmaşık vites sistemlerini düşünerek kullandığımız 3-5 vitesin gözünü sevebilirsiniz.
