Yarı Otomatik Vites Iyi mi Kullanılmalı? Dikkat Edilecekler
Yarı otomatik vites sistemi, çağıl otomobillerin olmazsa olmaz bir parçası hâline geldi. Bu sistem, otomatik ve manuel şanzımanın birleşimi olarak görülebilir. Bu birleşim, sürücülere aracın kontrolünü tam anlamıyla ellerinde tutma fırsatı sunar. Yarı otomatik vites otomobiller, sürüş esnasında sürücünün tercihine bağlı olarak vites değişikliklerini manuel olarak yapabilme özgürlüğü verirken gerektiğinde otomatik modun kolaylığını da sağlar.
Yarı otomatik vites, bilhassa sürüş esnasında daha çok denetim arzulayan sadece otomatik vitesin sunmuş olduğu rahatlıktan da caymak istemeyen sürücüler için en ideal seçenek. Sistem, yarı otomatik otomobil kullanıcılarının araçlarını verimli ve keyifli bir halde kullanmalarına olanak tanıyor.
Sürüş dünyasında karşımıza çıkan yarı otomatik vites sistemi, çağıl hızla gelişen teknolojinin otomobillere katmış olduğu yenilikçi bir özellik. Peki yarı otomatik vites kullanırken dikkat edilecekler nedir? Yarı otomatik vitesli otomobillerde hangi sorunlarla karşılaşabiliriz? Beraber inceleyelim.
Rehberimize başlamadan ilkin yarı otomatik vites arabaların özellikleri konusunu ele alalım.
Yarı otomatik vites hem manuel araçlarda hem de otomatik araçlarda kullanılabilen bir şanzıman türü. Doğrusu vitesleri kendiniz değiştirmenize izin verir sadece bunu yapmanızı gerektirmez. Ne süre vites değiştireceğinizi ve ne süre bırakacağınızı aracın sistemine bırakarak siz seçebilirsiniz. Bu aşamada yarı otomatik vites aracın rahat bir kullanım özelliğine haiz bulunduğunu söyleyebiliriz.
Yarı otomatik arabanın en büyük pozitif yanları, sürüş esnasında aracınız üstünde daha çok denetim sahibi olmanızı sağlaması ve kişisel tercihlerinize nazaran ne süre hızlanıp ne süre yavaşlayacağınıza karar vermenize olanak tanıması diyebiliriz.
Özetle yarı otomatik, aracın otomatik şanzıman ve manuel şanzıman ile donatılmış olduğu anlamına gelir.
Yarı otomatik vites kolundaki harfler ne anlama geliyor?
- P = Park: El freni görevi gören park, şanzımanı kilitler ve aracın hareket etmesini engeller. Araçtan her indiğinizde park moduna geçmelisiniz.
- R = Geri vites: Aracın geriye doğru gitmesini istiyorsanız geri vitesi seçmelisiniz. Aracı başka herhangi bir nedenle geri vitese takmamalısınız.
- N = Etkisiz: Mesela trafik ışıklarında beklerken aracı kısa bir süreliğine durdurmak istediniz. İşte Etkisiz, tam olarak bu işe yarıyor.
- M = Manuel: Manuel seçildiğinde vites değişiklik yapma yetkisi size verilir. Vasıta bu modda yalnızca debriyajı otomatikleştirecektir.
- D = Sürüş: Aracın ilerlemesini sağlar. Hareket etmek istediğinizde aracınızı sürüş konumuna almalısınız aksi takdirde sistem sizin için vites değiştiremez.
- A = Otomatik: Sürücü (D) ile tamamen aynı şekilde çalışır.
Şimdi de ”Yarı otomatik vites iyi mi kullanılmalı?” sorusunu yanıtlayalım. İşte yarı otomatik viteste dikkat edilmesi gerekenler:
- Vites değişiklik zamanını öğrenin.
- Manuel modu zekice kullanın.
- Yokuş yukarı ve aşağı sürüşlerde dikkatli olun.
- Sürüş modlarını keşfedin.
Vites değişiklik zamanını öğrenin.
Yarı otomatik vitesli araçta vites değişiklik yapma işlemi motorun devir sayısına nazaran yapılmalıdır. Çoğu zaman vasıta yüksek devirdeyken vites yükseltmek ve düşük devirdeyken vites düşürmek yakıt verimliliğini artırır.
Manuel modu zekice kullanın.
Yarı otomatik araçlarda manuel moda geçiş, sürüşü keyifli ve interaktif hâle getirebilir sadece modun ne süre kullanılacağını bilmek önemlidir. Yoğun trafikte yada rahat bir sürüş tercih edildiğinde otomatik moda geri dönmek daha iyidir.
Yokuş yukarı ve aşağı sürüşlerde dikkatli olun.
Yokuş yukarı sürüşlerde aracın geri kaymasını önlemek için vitesi düşük tutmak önemlidir. Yokuş aşağı sürüşlerde ise fren yerine motor frenini kullanarak vitesi düşürmek, fren balatalarının aşınmasını önler.
Sürüş modlarını keşfedin.
Pek fazla kimse bilmese de bir çok yarı otomatik vasıta değişik sürüş modlarına haiz. Bu modlar, sürüş koşullarına nazaran aracın performansını optimize eder. Mesela “Eco” modu yakıt tasarrufu sağlarken; “Sport” modu, agresif sürüş deneyimi sunar.
Yarı otomatik ve otomatik otomobil arasındaki fark nedir?
Otomatik ve yarı otomatik otomobiller arasındaki temel fark, sürücünün vitesi manuel olarak değiştirebilmesidir. Otomatik otomobilde hangi vitesin seçileceği ve ne süre değiştirileceği otomobilin sistemi tarafınca belirlenirken, yarı otomatik bir otomobilde sürücü hangi vitesi seçeceğine ve ne süre değişiklik yapmak istediğine kendisi karar verir.
Otomatik bir otomobilde, vites kolunu kullanarak çoğu zaman Park (P), Geri (R), Boş (N) yada Sürüş (D) seçeneklerinden birini seçebilirsiniz. Tam otomatik araçların kullanımı fazlaca kolaydır ve manuel debriyaj pedalı yoktur. Sürücünün tek yapması ihtiyaç duyulan gaz pedalını ve freni kullanmaktır. Tüm vites değişimleri, vasıta tarafınca yapılır.
Vasıta üstündeki çeşitli sensörler, sisteme bağlanarak vites yükseltmek için doğru dönemin ne süre olduğuna karar verir yada motor zorlanıyorsa vites küçültür.
Yarı otomatik otomobiller, sürücünün vites değişiklik yapma tekniğine nazaran değişim gösterir. Bazılarında, PRND’nin yanı sıra bir ‘+’ ve ‘-‘ (vites yükseltme ve vites düşürme) seçeneği de var.
Bununla beraber direksiyon kolonu üstünde bulunan vites değiştiricileri kullanarak vitesleri yukarı ve aşağı değişiklik yapma seçeneği daha yaygın hâle gelmektedir.
Arasındaki farkı detaylıca anlattığımız bir içerik yapmıştık, aşağıdan ulaşabilirsiniz:
Bu şekilde uzun uzadıya anlattık sadece yarı otomatik araçlarda en fazlaca karşılaşılan problemler mevzusuna değinmesek olmazdı.
- Viteste sürtünme yada titreme hissi
- Vasıta vitesteyken devreye girmemesi yada tepki vermemesi
- Şanzıman gürültüsü
- Yanık kokusu
- Islak dişliler
- Düşük yada sızıntı icra eden şanzıman yağı
Aracınız yavaş vites değiştirmeye başlayıp daha azca tepki verir hâle gelirse yada vınlama sesi çıkarmaya başlarsa, ustalaşmış bir tamirciye uğramanın vakti gelmiş anlama gelir.
Şanzıman sıvısı temiz olduğunda parlak kırmızı, kirlendiğinde ise koyu kırmızı renktedir. Aracınızın altında su birikintisi fark ederseniz çözülmesi ihtiyaç duyulan bir mesele var anlama gelir bu sebeple yağlanmamış şanzımanla vasıta kullanmak, maliyetli onarım faturasına yol açabilir.
Hasarlı dişlilerle sürmeye devam etmek, problemi daha da kötüleştirebilir ve onarım faturası cebinizi yakabilir. Problem, şanzıman yağı takviyesi benzer biçimde düzeltilmesi kolay bir şey olabileceği benzer biçimde fazlaca ciddi de olabilir.
Yanık kokusu, sıvının aşırı ısındığını ve aracınızın artık sürüş için güvenli olmadığını gösterebileceğinden asla göz ardı edilmemeli.
