Arabayı Çalıştırdıktan Sonrasında Beklemeye Gerek Var mı?
Otomobile bindikten sonrasında anahtarı kontağa yerleştirip çevirdikten ya da daha yeni otomobillerde start/stop tuşuna basmamızın peşinden derhal gaza yüklenip harekete geçmek doğru bir hareket mi? Ya da ilk çalışmada beklemek koşul mı? Bu probleminin yanıtını hem benzinli hem de dizel motorlar için yanıtladık.
Bu mevzu hakkında senelerdir değişik görüşler öne çıkıyor. Hatta yetkili servise gitseniz ayrı, sanayideki ustanıza gitseniz ayrı tavsiyeler dinleyebilirsiniz.
Peki hakkaten arabayı çalıştırdıktan sonrasında beklemek lüzumlu bir hareket mi? Aslen aracın eski ya da yeni olmasına nazaran işler birazcık değişiyor.
Arabayı çalıştırdıktan sonrasında bekleme geleneği, karbüratörlü otomobillerden geliyor.
Karbüratör, depoda bulunan benzini hava karışımı yöntemiyle motor silindirlerine ulaştırma görevi görüyor. Motorun emek vermesi için köprü görevi gören bu parça, verimli bir halde çalışmak için de ısınmaya gerekseme duyuyor ve bu da beklememizi gerektiriyor. Bu bekleyiş esnasında motor ve yağ ısınıyor, bu sayede de motorun parçaları içinde daha iyi yağlamanma sağlanıyor ve motor ömrü de uzuyor.
Soğuk havalar da karbüratörlü bir otomobil kullanıyorsanız ilk çalışmada dikkat etmeniz gerektiği anlamına geliyor. Soğuk hava, yakıtın buharlaşmasını zorlaştırıyor ve arabanın ilk çalışmada yakıt tüketimini artırıyor. Motor ısındıkça, karışım otomatikman seyreltilmeye başlanıyor. Şundan dolayı ısınan motor daha iyi yakıt buharlaşması sağlıyor.
Sadece enjeksiyonlu motorlara geçilmesiyle beklemeye gerek kalmadı.
Yeni teknolojiye haiz enjeksiyonlu motorlar, karbüratörlü araçlar şeklinde manuel bir müdaheleye gerek duymuyor bundan dolayı motor yönetim sistemi, aracın gerekseme duyduğu ısıyı elektronik sensörler vasıtasıyla doğru koşullara nazaran ayarlayabiliyor. Japon otomobil üreticisi Toyota’da kullanıcılarına bu yönde tavsiyeler veriyor ve beklemeye gerek olmadığını söylüyor. Hatta çağıl araçlarda motoru çalıştırdıktan sonrasında uzun süre rölantide beklemenin motora zarar verebileceğini de belirtiyor. Önerisi ise sürüşle beraber motorun ısınması.
Dizel motorlar için de değişen bir şey yok.
Çağdaş dizel motorlarda elektronik denetim üniteleri (ECU) bulunuyor. Bu parça motorun emek harcama koşullarını takip edip optimize ediyor ve böylece motorun soğukken bile verimli çalışmasını sağlıyor.
Sadece eski tip dizel araçlar söz mevzusu olduğunda gene ilk emek harcama sonrası beklemek gerekiyor. Bilhassa oldukça soğuk havalarda (mesela -10°C altı), motor yağı daha yoğun hâle gelebiliyor. Soğuk hava, dizel yakıtın viskozitesini (akmazlık yada ağdalık, akışkanlığa karşı direnç) artırabiliyor. Motorun birazcık ısınmasına izin vermek ve yakıtın daha iyi püskürtülmesi için de süre geçmesi gerekiyor. Doğal ki bu aşamada o şekilde uzun sürelerden bahsetmiyoruz, yağlama sisteminin muntazam emek vermesi için 30 saniye ila 1 dakika kadar beklemek kafi oluyor.
Netice olarak kim bilir çoğumuzda bulunan bir alışkanlığın aslına bakarsak eskiden kalma bir yöntem bulunduğunu görüyoruz.
Artık bahsettiğimiz bekleme süresi yerine çağıl araçlar elektronik sensörlerle uygun ısı koşullarını sağlayabiliyor. Sadece ilk emek harcamadan sonrasında direkt gaza yüklenmek, aracın sağlığı açısından doğru bir durum değil. Motoru çalıştırdıktan sonrasında düşük hızda sürmeye başlayarak motorun daha süratli ve verimli bir halde ısınmasını sağlayabilirsiniz. Bu uzun solukta aracınızın ömrünün uzamasını da sağlar.
İçeriğimizi noktalamadan hatırlatalım, motorunuz ısınmış, otomobiliniz hazır ve nazır bir durumda olsa bile yapmanız gerekenler bitmiyor. Arabayı çalıştırdıktan sonrasında güvenlik kemerinizi takmayı, aynalarınızı denetim etmeyi ve gösterge panelinize herhangi bir uyarı var mı diye bakmayı ihmal etmeyin. Keyifli sürüşler 🙂
