Blade Runner Filmlerini Unutulmaz Kılan 10 Etkisinde bırakan Detay

Bilim kurgu sineması denilince ilk akla gelen filmlerden olan kült yapım Blade Runner (1982), ilk vizyon tarihinin üstünden 38 yıl geçmesine karşın hâlâ adından söz ettirmeyi başarıyor. Amerikalı meşhur yönetmen Ridley Scott’ın filmimizde görselleştirdiği 2019 yılı tahminleriyle de çok çok fazla konuşulan film bilim kurgu sinemasında bir başyapıt olarak nitelendiriliyor.

Meşhur bilim kurgu yazarı Philip K. Dick’in 1968 senesinde gösterilen “Do Androids Dream of Electric Sheep” romanından uyarlanan Blade Runner (Bıçak Sırtı); felsefesi, filmimizde geçen metaforları ve insan doğası üstüne getirmiş olduğu tartışmalarla bilim kurgu sinemasını ve Cyberpunk temasını bugünkü konumuna getiren en mühim yapımlardan. Bu içeriğimizde Blade Runner ve Blade Runner 2049 filmlerini unutulmaz kılan etkisinde bırakan detaylara ve gözden kaçırılan bazı noktalara yakından bakıyoruz. Bu içeriğin “SPOILER” içerdiğini de listeye başlamadan ilkin belirtmekte yarar var.

Blade Runner Filmlerini Unutulmaz Kılan 10 Etkisinde bırakan Detay:

Replicant’ların kırmızı parlayan gözleri ve genel olarak göz teması:

Blade Runner filmimizde gözler, kendine özgü metaforlara ve sembollere haiz olarak karşımıza çıkıyor. Bildiğiniz suretiyle filmimizde yer edinen insansı kopyalar Replicant’ların gözleri belirli ışıklarda kırmızı bir halde parlıyordu ve filmimizde birinin Replicant bulunduğunu bu şekilde anlayabiliyorduk. Filmin ilk sahnesinde Leon’un girmiş olduğu empati testinde de gözlerden ruhun aynası olarak bahsediliyordu.

Filmin yönetmeni Ridley Scott bu aşamada göz sembolünü bir adım öteye taşıyarak, filmin ana kurgusunda gizem yaratmak için Harrison Ford’un oynadığı Deckard karakterinin gözlerini Replicant’lar ile konuşurken arka planda flu olarak bırakıyordu. Bu sayede film süresince Deckard’ın Replicant olup olmadığını anlamaya çalışıyorduk.

Rick Deckard aslına bakarsak bir Replicant:

Rick Deckard’ın Replicant olup olmadığı filmin fanatikleri tarafınca tartışılan bir ihtimal en mühim olaylardan. Filmin yönetmenin ise bu mevzuda yapmış olduğu açıklamalar oldukça net, Ridley Scott’a bakılırsa Deckard kesinlikle bir Replicant. Filmin “Directors’ Cut” versiyonundaki bir sahnede Deckard, Unicorn (tek boynuzlu at) hakkında bir düş görüyor ve ondan sonra filmin sonlarında Gaff, Deckard’ın bulması için bir Unicorn origamisi bırakıyordu.

Deckard’ın Unicorn’lar hakkında görmüş olduğu düşleri hiç kimseye anlatmayacak bir karakter bulunduğunu belirten Scott, Gaff’in bunu bilmesinin ise Deckard’ın Replicant oluşunun kanıtı bulunduğunu açıklıyor. Bildiğiniz suretiyle Replicant’ların düşleri, yaratıldıkları şirket tarafınca biyonik beyinlerine yerleştiriliyor ve hepsi dosyalarında yer ediniyor. Ek olarak Ridley Scott, Deckard’ın Rachael ile konuşmuş olduğu sahnede gözlerini arka planda flu bırakırken, seyircilere Deckard’ın gözlerinde minik bir kırmızı parıltıyı da aslına bakarsak veriyor.

Blade Runner 2049’da Gaff, origamilerine devam ediyor:

Blade Runner filmlerinde Gaff tarafınca meydana getirilen origamiler büyük ehemmiyet taşıyor. Blade Runner 2049’da da Ryan Gosling’in oynadığı ‘K’ karakteri emekli Blade Runner Gaff’i bakımevinde ziyaret ettiğinde Gaff K’e bir koyun origamisi veriyor.

Birçoğumuzun tahmin edebileceği suretiyle bu koyun origamisi Blade Runner filmlerinin esinlendiği Philip K. Dick’in “Do Androids Dream of Electric Sheep” isminde romanına açık bir gönderme olarak karşımıza çıkıyor.

Blade Runner filminin iç mekanları, meşhur mekanların tekrardan yaratımı:

İlk Blade Runner filmimizde yer edinen Deckard’ın dairesi, film çıktığında birçok Amerikalı seyirciye tanıdık gelmişti. Bunun sebebi ise set mimarı Charles William Breen’in Deckard’ın dairesini Los Angeles’ta bulunan meşhur Ennis-Brown House’dan uyarlamış olmasıydı.

Ek olarak yalnız iç mekanları kopyalamakla yetinmeyen Breen, bir adım öteye giderek meşhur Ennis-Brown Evi’nin dış tasarımından kalıplar çıkartarak evin bir benzerini Warner Bros. stüdyolarında inşa etmiş. Replicant’ları üreten Tyrell Corporation’ın sahibi Tyrell’in yatak odası ise Papa’nın Vatikan’da bulunan yatak odasından uyarlanmış.

Blade Runner 2049’da K, Rachael’ın Replicant modelini ortaya çıkarıyor:

Bildiğiniz suretiyle ilk filmimizde Deckard, Nexus-6 model Replicant’ların peşine düşen bir Blade Runner’dı ve filmimizde yer edinen tüm Replicant’ların son olarak model olan Nexus-6 olduğu düşünülüyordu. Fakat Nexus-6 model Replicant’ların üreme kabiliyeti yoktu. Peki Rachael iyi mi bir çocuk doğurabilmişti?

Bu probleminin yanıtını ise Balde Runnder 2049’da alıyoruz. İkinci filmimizde ortaya çıkan bilgilere bakılırsa Rachael aslına bakarsak bir Nexus-7 model Replicant’tı ve üreme kabiliyetine sahipti. K ise bu bilgiyi ikinci filmimizde Rachael’dan arda kalanları araştırırken bulmuş olduğu “N7” seri numarasıyla ortaya çıkarıyor.

Blade Runner filmlerinde konuşulan bileşik dil Cityspeak:

Blade Runner filmindeki dış sesin ve Gaff’in kullandığı Cityspeak olarak adlandırılan dil, aslına bakarsak malum hiçbir dile benzememesine karşın gene de kulağa tanıdık geliyordu. Bunun sebebi ise Cityspeak dilinin; Japonca, Çince, Fransızca ve İngilizce dillerinin bir araya getirilerek oluşturulmuş bir bileşik dil olmasından kaynaklanıyordu.

Peki niçin bu şekilde birçok dili karışmasını sağlayarak bir dil yaratma ihtiyacı duyuldu? Blade Runner filmlerinin Los Angeles’ta geçtiğini biliyoruz, Los Angeles’ın ABD’nın en kozmopolit şehirlerinden biri olması bu dilin yaratılmasındaki ana etken.

Blade Runner’da takvimler 2019 yılını gösterdiğinde Cyberpunk atmosfere haiz Los Angeles’ta değişik etnik kökenlerden insanoğlu ortak bir dil olarak birçok dilin karışımı olan Cityspeak dilinde konuşmaya başlıyor. Aynı dil Blade Runner 2049 Los Angeles’ında da konuşulmaya devam ediyor.

Blade Runner, Alien filmleri ile aynı evrende geçiyor olabilir:

1982 senesinde gösterime giren ilk Blade Runner filminden ilkin Ridley Scott, hepimizin bilmiş olduğu 1979 senesinde gösterime giren meşhur Alien filmiyle büyük bir başarı yakalamıştı. Blade Runner’da ise filmin Alien evreninde geçtiğine dair kuvvetli bir kanıt bulunuyor.

İlk filmimizde Gaff, Deckard’ı amirleri Bryant’ı görmeye götürürken polis otomobilinde bulunan ekrana yakından baktığımızda “Environmental CTR Purge” yazısıyla karşılaşıyoruz. Bu ibarenin aynısı Alien filmimizde Ripley’in kaçış mekiğinin ekranında da yer alıyordu. Bundan dolayı Blade Runner serisinin Alien evreninde geçmiş olduğu düşünülürken, bir öteki kesim ise bunu Ridley Scott’un bundan önceki filmi için yerleştirdiği rahat bir “Easter Egg” olarak nitelendiriyor.

Roy Batty karakterinin gizemli dövmeleri:

İlk filmin ana karakterinden olan Replicant Roy Batty, bununla beraber dizinin en sofistike karakterlerinden de birisi. Bileşik bir insan kopyası olan Batty, 2019 yılının Los Angeles’ında yaşayan insanlardan daha geniş çaplı duygulara haiz olmasıyla filmin can alıcı noktalarından.

Filmin sonunda ise Batty özgürlüğü için Deckard ile savaşırken meşhur kovalama sahnesinde Batty’nin omzunda ve göğsünde yer edinen dövmeleri açıkça görebiliyoruz. Filmin yönetmeni Ridley Scott ise bu dövmelerin; Batty dünya dışı kolonilerde savaşması için yaratılan bir asker olduğundan giydirilmiş olduğu hususi kıyafetlerin iyi mi üstüne yerleştirileceğinin göstergesi bulunduğunu belirtiyor.

Blade Runner 2049’da beliren Rachael:

Bildiğiniz suretiyle Blade Runner 2049’da Wallace, Deckard’ın kızının nerede bulunduğunu öğrenmek için Los Angeles Polis Departmanı’ndan çaldırmış olduğu bilgilerle Deckard’ın aşkı Rachael’ı yeniden yaratıyordu. Fakat bu kopya Rachael’in orijinal yeşil gözlerine haiz değildi.

Bu aşamada Blade Runner filmlerine hakim olan göz teması yeniden karşımıza çıkıyor. Rachael’ın gözleri ise aslına bakarsak Blade Runner filmlerinde meşhur bir devamlılık hatası. Normalde film süresince gözleri kahverengi olan Rachael’ın empati testinde göz rengi yeşil olarak veriliyordu. Blade Runner 2049’da ise Rachael’ın gözleriyle bu devamlılık hatasına bir göz kırpılıyor.

Blade Runner laneti:

Aslen Poltergeist, The Exorcist ve The Omen filmleri kadar “lanetli” olmasa da Blade Runner filminin de kendine özgü bir laneti bulunuyor. Birçoğumuz her iki filmimizde de metropol Los Angeles’ta yer edinen dev reklam ekranlarına film süresince hayranlıkla baktık.

İlk filmimizde bu reklam ekranlarında bulunan Atari, Pan Am, RCA, Cuisinart, Bell Phone ve Coca Cola şeklinde firmalar Blade Runner gösterime girdikten birkaç yıl sonrasında ciddi finans ve iş problemleri yaşadı. Blade Runner filmimizde yer edinen isimlerse bunu “Blade Runner ürün yerleştirme laneti” olarak adlandırıyor. Bu yaşanmış olan problemlerden en ünlüsü ise 1985 senesinde Coca Cola’nın “New Coke” adı altında başlatmış olduğu yeni kola deneyinin büyük kitlelerce protesto edilmesi.

Blade Runner filmlerini unutulmaz kılan detaylara ve gözden kaçan noktalara yakından baktığımız içeriğimizin sonuna geldik. Blade Runner serisi ilk vizyon tarihinin üstünden 38 yıl geçmesine karşın hâlâ kült bir bilim kurgu ve Cyberpunk yapımı olarak beyaz perde dünyasındaki saygınlığını koruyor. Sizler Blade Runner filmleri hakkında neler düşünüyorsunuz?