Çin Yüksek Süratli Demir Yolunda Iyi mi Önder Oldu?
Çin, dünyanın en büyük yüksek süratli tren ağına haiz ülke olarak dikkat çekiyor. Çin’in bu ağı, öteki ülkelerin yüksek süratli tren ağlarının toplamından iyi mi daha uzun olabiliyor?
Yüksek süratli trenlerinden önde gelen Shanghai Maglev, saatte 431 kilometre hıza ulaşabilen dünyanın en süratli ticari treni olarak dikkat çekiyor.
Peki Çin, bu başarıyı iyi mi elde etmiş olabilir?
Tren alanında dünya pazarındaki en mühim oyuncuların başlangıcında Çin var.
Çin, başlangıçta öteki ülkelerin teknolojilerini kullanarak yüksek süratli tren ağını geliştirmiş olsa da zaman içinde bu teknolojileri kendi bünyesinde geliştirerek dünyanın en ileri düzeydeki tren sistemlerinden birine haiz olmayı başardı. Şu an dünya pazarında da bu alandaki en büyük oyunculardan biri olma yolunda aşama kaydediyor.
2021’de, yeni bir maglev trenini tanıtmışt. Bu tren, saatte 600 kilometre hıza ulaşarak “dünyanın en süratli kara taşıtı” unvanını aldı. Çin’in en büyük tren üreticisi olan CRRC Group, bu teknolojiyi daha da geliştirmek ve ticari kullanıma sunmak için çalışmalarını ise sürdürüyor.
Çin, dünyanın en büyük ve en gelişmiş yüksek süratli tren ağını kurma yolunda iyi mi rakiplerini solladı?
Çin, yüksek süratli tren projelerine büyük oranda finansal kaynak ayırdı. Hükûmet, bu projeleri stratejik olarak mühim görmüş olduğu için uzun senelerdir demir yolu altyapısına devasa bütçeler ayırıyor. Bu yatırımlar yardımıyla, süratli bir halde geniş ve çağdaş bir ağ kuruldu.
İlk etapta Çin, yüksek süratli tren teknolojisi mevzusunda yabancı ülkelerden (bilhassa Japonya, Almanya ve Fransa benzer biçimde ülkelerden) destek aldı. Bu ülkelerden teknoloji satın alarak ve lisans anlaşmaları yaparak kendi demir yolu projelerini başlattı. Çin, bu teknolojileri aldıktan sonrasında hızla adapte edip geliştirdi.
Teknoloji transferlerinin peşinden Çin, bu teknolojileri yalnız kullanmakla kalmadı, bununla birlikte kendi mühendisleriyle daha da geliştirerek yerli üretime ağırlık verdi.
Bu süreçte Çinli firmalar, bilhassa CRRC Group benzer biçimde büyük üreticiler, yüksek süratli tren üretiminde dünya lideri haline geldi. Çin, yüksek süratli trenlerde hem altyapı hem de tren setlerinin üretiminde kendi yerli kaynaklarını kullanma becerisini geliştirdi.
Çin hükûmeti, yüksek süratli tren ağını geliştirme mevzusunda uzun vadeli stratejik bir vizyon belirledi. Demir yolu ağını yalnız büyük şehirlerle sınırı olan tutmak yerine, ülkenin en ücra bölgelerine kadar genişleterek ekonomik kalkınmayı da hızlandırmayı hedefledi. Yüksek süratli tren projeleri, yalnız ulaşımı kolaylaştırmakla kalmadı, bölgesel kalkınmayı destekleyici bir rol üstlendi.
Çin’in inşaat kapasitesi oldukça yüksek.
Kısa sürede büyük altyapı projeleri inşa edebilme kabiliyeti, demir yolu ağının hızla büyümesine olanak sağlamış oldu. Çin, seneler içinde bu kapasiteyi devamlı artırarak büyük projeleri daha kısa sürede tamamlamaya başladı.
Hâliyle yüksek nüfusu da bu büyük ağın ekonomik olarak sürdürülebilir olmasına olanak tanıdı. Yüksek nüfus yoğunluğu, trenlerin tertipli olarak dolu çalışmasını sağlamış oldu, böylece bu projeler ekonomik olarak da kârlı hâle geldi.
Bu başarısından sonrasında teknoloji ve altyapısını öteki ülkelere ihraç etmeye başladı.
Çinli firmalar, birçok ülkeye yüksek süratli tren sistemleri kurma teklifleri sunarak küresel pazarın da mühim bir oyuncusu hâline geldi. Bu da Çin’in teknolojik ve ekonomik olarak bu alanda önder olmasına katkı sağlamış oldu.
Uzun lafın kısası, Çin’in yüksek süratli tren ağını bu kadar başarı göstermiş bir halde inşa etmesinin ardında hükûmetin kuvvetli vizyonu, stratejik yatırımlar, teknolojik gelişim ve büyük inşaat kapasitesi yatıyor.
