El Frenini Çekerken Düğmeye Basmalı mıyız, Basmamalı mıyız?
El frenini çekerken düğmesine basıyor musunuz yoksa basmıyor musunuz? Yaygın inanışa nazaran düğmesine basmadığınız takdire el freninin dişleri aşınıyor. Kulağa mantıklı da geliyor aslına bakarsan. Peki bu bilgiye güvenmeli miyiz, ne kadarı doğru?
El frenini çekerken düğmeye basılması icap ettiğini söyleyenler, düğmeye basılmadığı takdirde mandalın dişlerinin aşınacağını iddia eder. Sadece bu yaygın fikir, kulağa mantıklı gelse de doğru değil. Peki niçin?
Bunu öğrenmek için el freninin mekanizmasının iyi mi çalıştığına bir göz attıktan sonrasında düğmesine basmadan çektiğinizde neler olabileceğine ve olmayacağına bakalım.
İlk olarak el freninin emek harcama prensibine bakalım:
El freni, bir öteki adıyla park freni; pimin çevresinde döner ve fren kaliplerine (durdurma enerjisini elde eden ve bunu üretebilmesi için diske basmaya başlamış olacak şekilde üretilen balataya yataklık eden, balatayı taşıyan ve diske doğru ileri geri hareket elde eden parça) bağlı bir kabloyu çeker. Bu kablo, frenleri çeker ve arka frenlere baskı uygular.
Kilitleme mekanizmasının iyi mi çalıştığını aşağıdaki GIF’ten de görebilirsiniz:
Düğmeye bastığınızda özgür kalır ve kilidi açabilirsiniz. Sonrasında ise el frenini indirebilirsiniz. Aşağıdaki GIF’ten görebileceğiniz suretiyle düğmeye basmadan yukarı çektiğinizde yalnız bir ses çıkararak yerine girer ve kilitlenir. Mandal, dişlerin üst kısmına değil arasına yerleşir. Onu nereye çekerseniz çekin, mekanizmanın doğası gereği aşınması mümkün değildir.
Düğmeye her seferinde basarak aracınız iyi bir şey yaptığınızı düşünürken başka parçaların ömrünü azaltabilirsiniz.
El freni mekanizmasının yıpranmasını istemiyorsanız mümkün olduğunca azca kuvvet uygulamalısınız zira kuvvet değişimleri, sistemin yayının yıpranmasına sebep olur.
El frenini çekerken mekanizmanın kendi işini kendisinin yapmasına izin vermelisiniz ve düğmeyi yalnız gerektiğinde kullanmalısınız. Aksi takdirde gösterim ömrünü yarı yarıya azaltabilirsiniz!
“İyi de benim el frenim aşındı, niye o süre?” diyorsanız okumaya devam edin.
Aşınmanın ana sebebi, ısıdan kaynaklıdır. Mesela fren diskinin oldukca süratli bir halde dönmesi, yüksek ısıya sebep olabilir. Arabanın parçaları ısındıkça aşınma ihtimali de artar. Aynı şey, öteki tüm parçalar için geçerli. Örnek olarak saatlerce yüksek hızda otomobil kullanırsanız lastikleriniz de ısıdan aşınır.
Kısacası el freninin düğmesine basmadan çektiğiniz zamanlarda kaygılanacağınız son olarak şey aşınma olmalı. Park frenlerinizin düğmesine basmadan gönül rahatlıyla çekebilirsiniz. Esasen mekanizması gereği aşınmaya izin vermez.
