Hız Göstergelerinin Limitlerine Niçin Asla Ulaşılamaz?

Bindiğiniz otomobillerin hız göstergelerine asla dikkat ettiniz mi? Bir çok araçta benzer değerler olması bir yana, bazı otomobillerdeki hız sınırını gördüğünüzde ‘bu otomobil bu kadar süratli gidebilir mi hakkaten?’ diye içinizden geçirebilirsiniz.

O hal de biz soralım; o otomobil o denli süratli gider mi? Gitmez. Bu aşamada ister istemez başka bir sual oluşuyor; otomobillerde niçin aracın kapasitesinin üstünde bir maksimum hız sınırı bulunuyor?

Bir başka deyişle niçin 200km/sa hızı dahi geçemeyen otomobillerin hız göstergesinde maksimum hız 240km/sa gözüküyor?

Bunun iki temel sebebi bulunuyor; birincisi üreticilerin maliyetleri düşürme çabası, ikincisi ise tüketicilerin daha çok güç istemeleri.

Otomobil üreticileri, maliyetleri arttırmamak için, ürettikleri her vasıta için yeni ölçü almazlar. Bundan dolayı bir çok otomobil üreticisi seri üretime geçmek için orta düzey performans gösteren modellerinde de yüksek performanslı modellerinin hız göstergelerini kullanmaktadır.

Bu durum, tüketicileri kısmen yanlış bilgilendiriyor olsa da vasıta sahipleri bu durumdan memnun. Sürücüler, aynı performansa haiz olmalarına rağmen hız göstergesinde daha yüksek kıymet olan araçları tercih etmektedir.

Dolayısı ile otomobil üreticilerinin, maliyetleri düşürmek için uyguladıkları yöntem kasıtlı olarak gerçekleşmese de bir ticari satış hilesine dönüştü. Tüketicilerin daha yüksek maksimum hız görmek istediğini fark eden üreticiler, göstergeleri de bu şekilde tasarladı.

İlk bakışta ‘alan razı, satan razı’ şeklinde gözükse de durum tam olarak öyleki değil. Art Center Tasarım Koleji Ulaşım Tasarımı Kısmı’nden Stewart Stewart Reed, hız göstergelerinde daha yüksek limitlerin bulunmasının sürücüleri daha süratli gitmeye ittiğini söylüyor.

Reed’e bakılırsa, hız limiti düşük olduğunda sürücüler düzgüsel bir hızla gittiklerinde gösterge yukarıya bakıyor ve sürücü düzgüsel bir hıza haiz olduğuna ikna oluyor. Hız limiti yüksek olduğunda ise düzgüsel hızda gösterge sola yatık olduğundan sürücü yavaş gittiğini düşünerek hızlanıyor.

Netice olarak otomobil üreticileri aracın kabiliyetlerini doğru yansıtmayan göstergelerle maliyetten kaçınıyor. Vasıta sahipleri ise bunu gördüklerinde doğru olmadığını bildikleri halde vasıta daha güçlüymüş şeklinde hissediyorlar. Göstergeyi sola yatık gören sürücüler ise aracın hakkını vermediklerini düşünerek daha süratli gidiyorlar ve netice yıkım olabiliyor.