Marvel Filmleri Niçin Bu Kadar Başarı göstermiş Oluyor?

Süper kahraman filmlerini sevin ya da sevmeyin, ortada büyük bir başarı var. Marvel bir çizgi roman şirketi olarak başladığı yolculuğa, artık bir beyazperde devi olarak devam ediyor. Disney’in kültür endüstrisi girişimlerine adeta jet motoru takan Marvel filmleri, son 13 senedir milyonlarca insanı peşinden koşturuyor.

Artık neredeyse baştan sonrasında görsel efektlerden ibaret şeyler görüyoruz. Sadece aslolan garip detay bu değil, Harvard Üniversitesi tarafınca meydana getirilen bilimsel bir araştırma… Evet, birileri Marvel’in beyazperde başarısını bilimsel olarak araştırdı. Sonuçlar ise yalnız Marvel hayranlarını değil, herkesi yakından ilgilendiriyor.

2018’de, hemen hemen 20 Marvel filmi yayınlanmış durumdayken araştırmaya koyulan bilim adamları, bu filmlerde vazife alan yapımcı, yönetmen ve yazarlarla toplamda 338 görüşme gerçekleştirdiler. Elbet bilim adamları çekilen her popüler Marvel filminin senaristliğini, görsel niteliklerini çözümleme ettiler.

Hatta ve hatta bir kısmını filmlerden tanıdığınız 1023 oyuncu ve 25 bini aşkın kamera arkası çalışanından da görüş topladılar. Eleştirmenlerin yazdıkları incelemeleri de sürece dahil eden Harvard’lı bilim adamları, sinematik evrende girmedik yer, çalmadık kapı bırakmadılar. Netice olarak, Marvel filmlerinin başarı sebepleri bilimsel olarak ortay çıkmış oldu.

Marvel filmlerinin başarıya ulaşmış olmasını elde eden birbirine bağlı 4 niçin:

1. “Deneyimli-deneyimsiz” yönetici tercihi yapmak:

Örnek vermek gerekirse; Taika Waititi adını hatırlayalım. Daha ilkin değişik dizilerde birkaç bölüm yönetmenlik yapmış ve 2011 senesinde çıkan -kimsenin de beğenmediği- Green Lantern filmimizde yan bir görevi oynamıştı. Daha ilkin asla süper kahraman filmi çekmemiş, sadece bir iki kez bağımsız filmler üretmiş, tanınmayan bir isimdi. Kısaca başarıya ulaşmış işler yapmıştı sadece popüler bir iş yapmamıştı.

Waititi, kendisini Thor: Ragnarok’un yönetmenlik koltuğunda bulunca, ortaya bambaşka, beklentilerin ötesinde bir film çıktı. Ragnorok, İskandinav mitolojisinde kıyameti anlatıyordu, sadece filmimizde güldürü ağırlığı vardı. Bir kıyamet hikâyesini Waititi’nin tesiri sebebiyle gülerek izledik. Bir başka deyişle Marvel, deneyimli olan, sadece kendi kulvarında bulunmayan adları sürece dahil etti. Ek olarak onların üretim aşamalarında yaptıkları işlere burnunu sokmadı.

Bununla beraber set çalışanlarının geneli tecrübesiz, genç ve heyecanlı insanlardan oluşuyordu. Neredeyse her çalışan sete gelirken Robert Downey Jr. ya da Scarlett Johansson şeklinde adları görmenin heyacanını taşıyordu. Onların bu heyacanı da iş ortamına bir sinerji olarak yansıyordu. Marvel, bu mevzuda da stratejik bir adım atmıştı.

2. İzleyicilerde merak duygusunu uyandırmak, teorilere teşvik etmek:

Aslına bakarsak bu mevzuda söyleyecek pek söz yok. Neredeyse her film tamamlandıktan sonrasında, bazı parçaların noksan kaldığını görüyorduk. Ek olarak her filmin arkasından ek sahnelerle beraber film hakkında kafa yormamız için pek oldukca done verildi. Teoriler üretildi. Hatta kuram üretme sürecine oyuncular da dahil oldu. Hatta kimi zaman Hulk’a yaşam veren Mark Ruffalo şeklinde adlar, hemen hemen filmler gösterime girmeden bazı şeyleri ağzından kaçırarak beklenti yarattılar. İlgi ve merak 13 yıl süresince devamlı hale getirildi.

3. Disney’in teknolojik yaratıcılığı ve inovasyon başarısı:

Disney aslına bakarsak günümüzün en iddialı teknolojilerini geliştiren firmalar içinde. Yukarıdaki videoda gördüğünüz insansı robotların başarısı, yalnız Marvel filmlerindeki gerçekliğini arttırmak içindi. Disney’in kamera teknolojileri haricinde görsel efektler içinde yapmış olduğu ciddi yatırımlar bulunuyor. Marvel filmlerinde kullanılan neredeyse her görsel efekt teknolojisi, beyaz perdede ilk kez kullanılmış oluyor, sonradan bir standart haline geliyor.

4. Filmlerin formülüyle devamlı oynamak, iyi mi şu demek oluyor ki?

Bundan 15 yıl kadar ilkin insanlara süper kahraman filmlerini sorduğunuzda genel anlamda aynı şeyi söylerlerdi: Kusursuz ve kuvvetli bir karakter, kendisinden daha kuvvetsiz bir düşmanla karşılaşır. Onu ya zekasıyla ya da kas gücüyle alt eder. Vurdulu, kırdılı ve mutlak zeferle sonuçlanan filmler…

Peki Marvel evreninde neler gördük? Kusurlu, hatalar icra eden, insansı özellikler taşıyan ve %100 kuvvetli olmayan karakterler. Her birinin kendisine özgü güçsüzlükleri vardı. Tony Stark bencildi, dönüştü ve babacan bir karakter haline geldi. Onun şeklinde pek oldukca karakterin aslına bakarsak kendi kusurlarıyla olan savaşlarını izledik. Her filmimizde değişik bir Tony Stark’a tanık olduk, formül devamlı değişti. Aynı değişim öteki karakter filmlerinde ve Avenger ana serisinde de vardı.

İnsani yönü ağır basan dramalar gördük. Bazı replikler, bir çok cenk sahnesinden daha oldukca aklımıza kazındı. Sözgelişi şunun şeklinde:

“Seni 3000 kez seviyorum”