Otomobillerimizin Ömrünü Iyi mi Uzatabiliriz? – Webtekno – Güncel Teknoloji Haberleri ve Video İncelemeleri
Ege Üniversitesi Otomotiv Teknolojileri mezunu ve bununla birlikte yeterlik kurslarında “Vasıta Tekniği” dersi veren Mustafa Lodos’a otomobillerin ömrünü iyi mi uzatabileceğimizi sorup kıymetli yanıtlar aldık.
Ekonomik şartların her geçen gün bizi birazcık daha endişelendirmesiyle elimizde olanlara sıkı sıkı sarılmaya başladık. “Ya telefonum bozulursa da yenisini almak zorunda kalırsam?”, “Arabam bozulursa başka bir otomobil iyi mi alırım?” benzer biçimde korkularımız daha oldukça arttı.
Bu yüzden elimizdeki aracımızın ömrünü iyi mi uzatabileceğimizi öğrenip bu bilgiler ışığında hareket etmemiz oldukça mühim. Mustafa Lodos’un katkılarıyla, yapabileceklerimizin neler olduğuna bir göz atalım.
Hocamız, mevzuyu Endüstri Devrimi’nden başlayarak ele alıyor.
19. yüzyılda başlamış olan Endüstri Devrimi’nin yarattığı döngü, “gereksinimler” ya da “öncelikler”; makine aygıt üretiminde çeşitliliği artırdı. Bu gelişim, bizim konforumuzun ve ihtiyaçlarımızın karşılanması şeklinde görülse de aslına bakarsak öyleki olmadığını korumak için çaba sarfediyor Mustafa Hoca.
Ona nazaran, sanayi bizlere muhtaç görünse de döngünün devam etmesi için tüketiciler, endüstriye bağlanmış durumda bu sebeple üreticinin para kazanması için en önce otomobili, hemen sonra yedek parçasını satması gerekir. Birçoğumuz, üreticinin otomobili sattığında para kazandığını zannederiz sadece hocamızın söylediğine nazaran aslolan kazanç, yedek parçadır.
“ABD’daki 1901 yılından beri asla sönmeyen ampul benzer biçimde olsa bu çark asla dönmez.”
Daha değişik bir halde ifade edecek olursak, bu teknolojileri kullanacaksak maddi itaatkârlık içinde olmayı da kabul etmeliyiz. Otomobile takılan her parçanın, çarkın döndürülmesi için belli bir ömrü var ve ona nazaran tasarlanıp üretiliyor.
“Otomobil teknolojilerinden yararlanacaksak aldığımız aracın mevcud ömrüne ulaşarak cebimizden çıkan paranın olması gerekeni aşmaması, temel hedefimiz olmalı.” diye ekliyor hocamız ve bunun için yapabileceklerimizi sıralıyor.
Aracın temizliğini dikkatsizlik etmememiz gerekiyor.
Aracın karoserinin (ana parçalar haricinde kalan, yolcu ve yük taşınan kısım) temizliği, iç temizliği ve motorun temizliği büyük ehemmiyet taşıyor. Temizlik yapılmazsa uzun solukta mekanik sorunların baş göstermesinin yanı sıra dış görünümü de negatif etkilenir. Bu yüzden aracın temizliğini tertipli bir halde yaparak ömrünün uzamasını sağlayabiliriz.
Boyayı koruyacak önlemler almalıyız.
Hocamız boya konusunu şu şekilde açıklıyor:
“Vasıta üretilirken boyamada daldırma yöntemi kullanıldığı için kaza benzer biçimde durumlarda dış aksam sökülüp takılırken yeterince itina gösterilmezse paslanma/çürüme meydana gelebilir. Boya koruma, pasta cila benzer biçimde yöntemler ise dış aksamın ömrünü uzatır; böylece dolaylı olarak otomobilin ömrünü uzatır.”
Koruma kapağı almayı atlamamalıyız.
Araçların motor kısmının altını örten bir koruma kapağının satın alınması, yabancı madde ya da hayvan girmesi benzer biçimde durumlarda motora verilecek ihtimaller içinde zararların önüne geçer. Ek olarak motor kapağı eğer olmazsa hava akışı da denetim edilemez ve aerodinamik etkilenerek yakıt tüketimi artar.
Günümüzdeki otomobillerde birçok elektronik bileşen, motor kısmında bulunur. Tüm bu sistemlerin dış etkenlere maruz kalması, aracın elektriksel sistemlerini de negatif etkileyebilir. Bir koruma kapağının olması ise aracın ömrünü otomatikman uzatacaktır.
Periyodik bakımları hiçbir vakit dikkatsizlik etmemeliyiz.
Hocamızın söylediğine nazaran, motorun mevcud ömrünü sonuna kadar kullanmak istiyorsak el kitabında olan kilometre bazlı dönemlere dikkat ederek bakımlarını tertipli bir halde yaptırmak zorundayız.
Aksi takdirde motorun performansı düşer, yakıt tüketimi artar, fren sorunları ortaya çıkar, lastiklerin ömrü kısalır, elektrik ve şarj sistemi sorunları ortaya çıkar. Kısacası aracımızın ömrünü uzatmak istiyorsak periyodik bakımlarını atlamamalıyız.
Aracımızı iyi mi ve nerelerde kullandığımız da önemlidir.
Hocamız, otomobillerde verilen güvence sürelerinin, ömrünün ⅓ ya da ¼’ü kadar bulunduğunu; bizim dikkat etmemiz ihtiyaç duyulan kısmın ise geri kalan yaşamında aracı nerede ve iyi mi kullandığımız bulunduğunu vurguluyor.
Kısacası dağlık, çukur, aşırı sıcak ya da soğuk havalarda vasıta kullanımı; otomobilin daha süratli yaşlanmasına sebep olur. Ek olarak sürüş tarzımız da bu aşamada önemlidir.
Yıpratıcı ve agresif bir kullanım şekli, aracın ömrünü kısaltan bir öteki fiil.
Agresif bir sürüş seçimi çoğu zaman süratli ivmelenmeleri ve ani frenleri ihtiva eder. Hâl bu şekilde olunca aşınma artar ve motor, şanzıman, fren sistemleri, lastikler üstünde fazladan yük oluşur.
Doğrusu aracımızın ömrünü uzatmak istiyorsak sürücü koltuğuna oturduğumuzda agresif bir kullanım sergilememeliyiz, ona naif davranmalıyız ki bizi yarı yolda bırakmasın.
Kaçınmamız ihtiyaç duyulan bir öteki durum ise araca olması gerekenden fazla yük yüklemek.
Araçlardaki süspansiyon sistemleri, fren sistemleri ve lastikler; belli bir yük kapasitesine nazaran tasarlandığı için bu kapasitenin üstünde yük taşımaya çalışmak, aşırı zorlanmasına sebep olabilir.
Şasi, diferansiyel, lastik, fren sistemleri ve amörtisör; yay, kol benzer biçimde süspansiyon sistemleri yük altında hasar görerek bozulmalara yol açabilir. Kısacası aracımızın bizle yaşlanmasını istiyorsak ona kesinlikle fazla yük bindirmemiz gerekiyor.
