Robotların Sebep Olduğu Birbirinden Ürkütücü Kazalar
Suni zekâ ve robot teknolojisi, insan medeniyetini ileri taşıyabilecek mühim gelişmeler içinde. Sadece bu teknolojiler, pek oldukça irdelemenin da odak noktası hâline geldi. Bilim kurgu filmlerinde sıkça karşılaştığımız “robotların dünyayı ele geçirmesi” korkusunu taşımaya başlıyoruz zira suni zekâ öngörülemez bir noktaya doğru gidiyor.
Robot teknolojisinin ilerlemesi, her geçen gün iyi şeylerin yanında bazı kazaları da bununla beraber getirdi. Bu kazaların bazıları basit yaralanmalarla sınırı olan kalsa bile maalesef bazı durumlarda hayatlarını kaybeden insanoğlu oldu.
Bu değişen teknolojinin gelişmesiyle hastasını öldüren robot cerrahtan sürücüsüz araca kadar pek oldukça kaza haberi aldık. Nadiren de olsa yaşanmış olan bu kazalar, ilerleyen süreçlerde bizi nelerin beklediği mevzusunda da endişelendirmiyor değil. Bir bakalım robotlar, geçmişten günümüze akıllarda iyi mi yer etmiş?
Bir robot tarafınca öldürülen ilk şahıs Robert Williams’tı.
Olayın 2000’lerde bulunduğunu düşünmek benzer biçimde bir yanılgıya kapılmayın zira kaza 1979’da yaşanmış. ABD’da bir yapınak işçisi olan 25 yaşındaki Williams, depolama raflarından nesneleri almak için kullanılan endüstriyel bir robot kolunun kafasına çarpması sonucu ağlatısal bir halde yaşamını yitirmiş.
Williams’ın ailesi, robot üreticisi Litton Industries’e karşı dava açmış ve mahkeme, kafi güvenlik önlemlerinin alınmamasının bu tür bir kaza yaşanmasına niçin olduğuna karar vererek aileye 10 milyon dolar tazminat ödenmesine hükmetmiş.
Kaynak: Wired
Çin’de bir işçiyi tam 10 yerinden bıçaklayan robot ise en korkulu olaylardan biriydi.
Kırılgan görsel
Bu vaka hemen hemen taze sayılabilecek kadar yeni. 2018’de Çin’de bir yapınak işçisi olan 49 yaşındaki Zhou, ansızın çöken bir endüstriyel robotun saldırısına uğradı ve her biri 1 ft (30,48 santimetre) uzunluğundaki 10 keskin çelik çubuk, beklenmedik bir halde robot tarafınca koluna ve göğsüne saplandı.
Bu çubuklardan dördü sağ koluna, biri sağ omzuna, biri göğsüne ve dördü de sağ ön koluna saplanmıştı. Ameliyatla vücudundaki çubuklar başarıyla çıkarıldıktan sonrasında Zhou, olağanüstü bir halde hayatta kaldı. Bu kaza, robot teknolojisinin güvenlik önlemleri mevzusundaki önemini bizlere bir kez daha altını çizdi.
Kaynak: Yahoo
Gene 2018’de sürücüsüz otomobilin yaşattığı kaza unutulmayanlar içinde.
Mart 2018’de, Elaine Herzberg isminde bir karı, vasıta paylaşım şirketi Uber’in kendi kendine giden prototip bir aracının çarpması sonucu yaşamını yitirdi. 49 yaşındaki Herzberg, Arizona’da dört şeritli bir yolda bisikletini sürerken sürücü koltuğunda insan güvenliği yedek sürücüsünün bulunmuş olduğu, kendi kendine sürüş modunda çalışan bir araca çarptı.
O devrin haberlerine gore araçtaki Uber mühendisi Rafaela Vasquez, telefonda video izliyordu. Herzberg ise almış olduğu yaralardan dolayı yaşamını yitirdi; bu kaza ise sürücüsüz bir aracın karıştığı ilk yaya ölümü olarak kaydedilen bir olay olarak kayıtlara geçti.
Kaynak: BBC
Bir robota canınızı emanet edebilir miydiniz? 2015’te tam olarak bu yaşanmış, fakat ağlatısal bir halde.
Mitral kapak hastalığından muzdarip olan Stephen Pettitt, İngiltere’deki Newcastle upon Tyne’daki Freeman Hastanesi’nde gerçekleşen bir robotik ameliyat geçirdi. Tabip Sukumaran Nair’in vazife almış olduğu operasyon, cerrah konsolu ve interaktif robot kollarından oluşan Da Vinci cerrahi robotu kullanılarak gerçekleştirildi.
Sadece 6 saatlik bu başarısız prosedür esnasında, ameliyat ekibi içinde yer edinen Nair ve destek cerrah Thasee Pillay’in birbirlerine bağırdığı anlamış olur dikkat çekti.
Nair tarafınca denetim edilen robot konsolundan gelen fena ses kalitesi sebebiyle iletişimde güçlük yaşanmış. Adli Tıp Mahkemesi’nin sonradan edinmiş olduğu bilgilere gore, makine bununla birlikte bir ameliyathane hemşiresine çarpmış ve hastanın dikişlerini bozmuş. Ameliyat ise robot kullanılarak yapılmamış olsaydı Pettitt’in yaşama şansı %98 içinde olacaktı.
Kaynak: BBC
Volkswagen fabrikasında çalışan 22 yaşındaki bir genç, robot kol tarafınca öldürüldü.
2015 senesinde Volkswagen fabrikasında makine parçalarını kaldırmak suretiyle tasarlanan robotik kol, 22 yaşlarında genç adamı yakalayarak büyük bir metal plakaya çarptırdı. Vakada ağır yaralanan adam, hastaneye kaldırıldığında, almış olduğu yaralardan dolayı yaşamını yitirdi.
Volkswagen sözcüsü, ilk bulguların montaj sürecinde çeşitli görevleri yerine getirmek suretiyle programlanabilen robottaki bir arızadan ziyade insan hatası bulunduğunu beyan etti.
Kaynak: The Guardian
1981’de Kenji Urada adındaki bir işçi, bir fabrikada arızalı bir hidrolik robotu denetim ederken ağlatısal bir halde yaşamını yitirdi.
Urada, 37 yaşındaydı ve makine açıldığında elektriği kesecek şekilde tasarlanmış bir güvenlik bariyerinin üstünden atlamıştı sadece söylenene gore robotu kazara devreye sokmuştu. Ezilerek yaşamını kaybetmeden ilkin robotun koluyla başka bir makineye sıkıştırılan Urada, acı bir olayın kurbanı oldu.
Fabrikadaki öteki işçiler, makineyi iyi mi durduracaklarını bilmedikleri için ağlatısal vakaya müdahale edemediler. Urada, Japonya’da bir robot tarafınca öldürülen ilk insan olmasına karşın dünya genelinde bu tür ağlatısal olayların maalesef ilk örneği değildi.
Kaynak: The Guardian
2016’da Joshua Brown, sürücüsüz bir arabanın bir traktör römorkuna çarpması sonucu direksiyon başlangıcında yaşamını yitirdi.
Brown, bilgisayar destekli Tesla Model S’yi otopilot modunda ABD Karayolu 27A üstünde ilerlerken römorkun yolunu kesmesi sonucu bir kaza yaşandı. Aracın enkazı, Williston İtfaiye Departmanı şef yardımcısı Danny Wallace’ın ifadesine gore, itfaiyeciler vaka yerine ulaştığında yüzlerce metre uzakta bir avluda bulunmuş oldu.
Tesla, otopilot sisteminin kamyonu tespit edemediğini ve sürücünün frene basma girişiminde bulunmadığını belirtti. Elon Musk’ın şirketi, insanın ölümünü “ağlatısal” olarak doğruladı sadece araçlarının öteki arabalardan daha güvenli bulunduğunu savunmaktan geri durmadı.
Kaynak: The Guardian
2015’te Hindistan’da bir robot tarafınca öldürülen 24 yaşındaki Ramji Lal de benzer ağlatısal vakası yaşadı.
Lal, Gurgaon’daki otomobil parçaları üreticisi SKH Metals’ta çalışırken bir robot kaynak makinesi tarafınca bıçaklanarak yaşamını yitirdi. Vaka, Lal’in makine tarafınca kaynak meydana getirilen bir metal levhayı ayarlamaya çalmış olduğu sırada makinenin kollarından biri tarafınca gerçekleşmişti.
Times of India’ya konuşan bir meslektaşı, “Robot, kaldırdığı metal levhaları kaynaklamak için evvelinde programlandı. Biri yerinden çıkında Lal, onu ayarlamak için makinenin arkasından uzandı. Bu, evvelinde programlanmış cihaza bağlı kaynak çubuklarının Lal’in karnını deldiği an oldu.” şeklinde açıklamalarda bulunmuş oldu.
Kaynak: The Times of India
Rusya’da bir robotla satranç oynayan çocuğun parmağı robot tarafınca kırıldı.
Bu vaka muhtemelen en yakın tarihindeki robot kazasıdır. 19 Temmuz’daki Moskova Açık turnuvasında meydana gelen kazada; robot, bir çocukla satranç oynarken çocuğun parmağını kırdı. Rus medyası, Moskova Satranç Federasyonu Başkanı’nın açıklamasına dayanarak robotun aşırı süratli hareketlerinden dolayı kafasının karıştığı ve bu yüzden yedi yaşındaki çocuğun parmağını yakaladığı şeklinde bildirdi.
Kaynak: The Guardian
Ve son olarak 2018’de bir robot, Amazon fabrikasında ‘ayı kovucu sprey’ kutusunu delerek 24 işçiyi hastanelik etti.
ABD’nin New Jersey eyaletinde bir Amazon deposunda meydana gelen vakada yanlışlıkla bir kutu ayı kovucunun robot tarafınca delinmesi sonucu 24 işçi, hastaneye kaldırıldı.
Kırmızı biberde bulunan ve ağzın sıcak hissetmesine yol açan konsantre kapsaisin içeren 9 onsluk aerosol barındıran kutu, işçilerin çoğunun nefes almakta güçlük çekmesine ve boğazlarının ile gözlerinin yanmasına niçin olmuştu.
Kaynak: The Guardian
