Togg Batıyor mu? 13,7 Milyar TL Zarar Etmiş Olabilir mi?
Togg’un 13,7 milyar TL zarar etmiş olduğu haberleri, toplumsal medyada infial yarattı. Peki Togg cephesinde neler yaşanıyor? Bu vaka, niçin asla yok yere toplumsal medya lincine dönüştü?
Türkiye’nin Otomobili Girişimi Grubu (Togg), geçtiğimiz günlerde mühim bir sorun ile gündem oldu. Oksijen’in yayımladığı hususi habere nazaran Togg, 2024 senesinde 13,7 milyar TL zarar etmişti. Bu dudak uçuklatan sayı, bilhassa de toplumsal medyada her insanın kendi tezini ileri sürmesine niçin oldu. Kimileri bu rakamın abartılı bulunduğunu söylüyor, kimileri hükûmetin öteki ülkelere Togg T10X armağan etmesini sebep olarak gösteriyordu.
Peki Togg’un 2024’te 13,7 milyar TL zarar etmiş olduğu iddiası hakikaten doğru olabilir mi? Sayı doğruysa niçin bu tarz bir olay yaşanıyor? Gelin bu meseleyi enine boyuna irdeleyelim.
Togg’un bilanço ile ilgili resmî açıklaması yokken 13,7 milyar TL zarar iyi mi tespit edildi?
Togg, halka arz edilen bir şirket olmadığı için bilanço yayımlamıyor. Sadece Togg’un iştirakleri içinde yer edinen Turkcell’in 2024 yılına ilişkin yayımladığı mali durum raporu, Togg’un finansal durumu ile ilgili informasyon edilmesini elde etmiş durumda. Raporda Turkcell, 2024 senesinde Togg çalışmalarından kaynaklı olarak 3 milyar 162 milyon 643 bin TL zarar etmiş benzer biçimde görünüyor.
İşte Turkcell’in yayımladığı raporun ekran görüntüsü:
**
**
*Yukarıdaki tabloya buradaki bağlantı üstünden ulaşabilirsiniz.
Oksijen, yayımladığı haberde Togg’un yüzde 23’lük hissesinin Turkcell’de bulunduğunu belirtiyor. Buradan yola çıkarak da Togg’un 2024 yılındaki durumunun -13,7 milyar TL olduğu sonucuna ulaşıyor. Meydana getirilen hesapta itiraz edilecek bir şey yok benzer biçimde görünüyor. Meslektaşlarımız, oldukça mantıklı açıklamalarla Togg’un ne kadar zarar ettiğini tespit etmiş durumdalar. Kısaca evet, Togg, bu hesaba nazaran hakikaten 13,7 milyar TL zarar etmiş olabilir.
Sadece bu zarar, Togg batıyor demek değil!
Gelelim toplumsal medyadaki Togg lincine. Açık konuşmak gerekirse Togg için bu şekilde bir linç kampanyası yürütülmesine asla fakat asla gerek yoktu. Şu sebeple otomotiv sektörü üstüne çalışan bir firmanın ilk yıllarında zarar etmesi, beklenen bir durumdur. Peki niçin? Gelin birazcık Togg’un rakiplerine bakalım.
Ilkin Tesla’nın durumuna bakalım
Togg’un Türkiye pazarında en bilindik rakiplerinden birisi asla şüphesiz Tesla. Neticede her iki şirket da doğuşlarından itibaren elektrikli otomobiller üretmeyi amaçladılar. Doğal Tesla, 2003 senesinde kuruldu ve geçen 22 senede fazlaca mühim işler yapmış oldu. Markanın 2008 senesinde duyurduğu ilk otomobili “Roadster“, o seneler için yeni bir devrin başlangıcı olarak kabul edilmişti.
Sadece Tesla da Togg’un geçmiş olduğu yollardan geçti. Şirket, tam 10 yıl süresince fazlaca büyük zararlar etti. Ve bugün dünyanın dört bir yanında milyonlarca hayranı olan Tesla, kurulduktan 10 yıl sonrasında ilk kez kâr deklare etti. Mayıs 2013’te o senenin ilk çeyreğine ilişkin mali durum raporunu yayımlayan şirket, tarihinde ilk kez bir çeyrek periyodu kârla kapatmıştı. Tesla’nın o dönem açıklamış olduğu kâr ise 11,2 milyon dolardı.
The Verge’ün o dönem Tesla için attığı manşet: “Tesla, 10 senelik tarihinde ilk kez kâr etti”
*İlgili habere ulaşmak için buradaki bağlantıyı kullanabilirsiniz.
Peki sonrasında ne mi oldu dersiniz? Tesla, 2013’ün ilk çeyreğinden sonrasında zarar açıklamaya devam etti. Şirket, senelik bazda daima para kaybediyordu. Ta ki takvimler, 2020 yılını gösterene kadar. Tesla, 2020 senesinde ilk kez bir senenin tamamını kârla kapatmıştı. 2019 yılının tamamında 862 milyon dolar zarar eden Tesla, 2020 yılını 721 milyon dolar kârla kapatmayı başarmıştı.
The Wall Street Journal’ın Tesla manşeti: “Tesla, ilk kez tam yıl kâr etti”
*İlgili habere ulaşmak için buradaki bağlantıyı kullanabilirsiniz.
Şimdi tüm bu tarz şeyleri bir kenara bırakalım ve özetlemek gerekirse Cybertruck’a bakalım. Firmanın 2023 yılının sonlarında resmî olarak satmaya başladığı otomobil, 2024’ün üçüncü çeyreğinde ilk kez kâr eder hâle geldi. Kısaca hâlihazırda kâr eden bir şirket, ürettiği yeni bir model sebebiyle bile pekâlâ zarar edebiliyor.
Bir de BYD’nin durumunu konuşalım
Bugün dünyanın en fazlaca elektrikli otomobil satan firmalarının başlangıcında gelen Çinli BYD, 1995 senesinde kuruldu. O dönemler daha fazlaca şarj edilebilir batarya işi ile uğraşan BYD, 2005 senesinde ilk içten yanmalı otomobili F3’ü piyasaya sürdü. Firmanın elektrikli otomobil girişimleri ise 2008 yılı itibarıyla resmen başladı. O yıl Warren Buffett’ın yatırım şirketi Berkshire Hathaway’den 230 milyon dolar yatırım toplayan şirket, buna paralel olarak ilk şarj edilebilir hibrit otomobili F3DM’yi piyasaya sürdü. Firmanın Togg’a kıyasla ne kadar büyük bulunduğunu oturup düşünmek gerek…
Xiaomi’de de durum değişik değil!
Elektrikli otomobil sektöründe fazlaca yeni olan Çinli teknoloji devi Xiaomi de herkesi mest eden otomobili SU7 sebebiyle zarar eden firmalardan biriydi. Hatta şirket, geçtiğimiz yıl mevzuyla ilgili bir izahat yapmış ve sattığı her bir SU7’den 9.200 dolar zarar ettiğini duyurmuştu.
Xiaomi’nin açıklamasını detaylıca incelemek isterseniz:
Peki otomobil üreten firmalar, niçin başlangıçta zarar ediyorlar?
Otomotiv sektörü üstüne çalışan firmaların bu ortak kaderi yaşamaları, aslına bakarsak bu sektörün kendisiyle ilgili. Bir otomobil üretiminin en zor olduğu dönem, asla şüphesiz başlangıç zamanıdır. Zira firmalar, üretime başlayana kadar esasen fazlaca büyük paralar dökmek zorundadırlar. Fabrikaların yapılması ve üretim hatlarının kurulması, milyonlarca dolara mâl olan süreçlerdir. Doğal işin bir de Ar-Ge boyutu var. Bugün neredeyse her sektördeki en büyük gider kalemi Ar-Ge’den oluşur.
Öte taraftan; firmaların bu sektöre girmiş olduğu ilk zamanlardaki tüketici davranışlarını da göz ardı etmemeliyiz. İnsanlar, yeni kurulan yada ülkemize yeni gelen markalara ilk aşamada mesafeli oluyorlar ki burada da yadırganacak bir şey yok. Vatandaşların ekmek alır benzer biçimde otomobil alma lüksleri olmadığından bakım maliyetleri, servis ağı yaygınlığı, kolay satabilme benzer biçimde kriterleri göz önünde bulundurdukları gerçeğinden uzaklaşmak, doğru bir yaklaşım değil. Ve elbet Togg, doğuştan elektrikli. Hemen hemen pek fazlaca şahıs, yerli bile olsa elektrikli otomobillere sıcak bakmıyorlar.
Tüm bu tarz şeyleri bir araya getirdiğimizde Togg’un zarar etmesinin şaşırtıcı olmadığını, hatta bunun seneler süresince sürebileceğini kolaylıkla dile getirebiliriz. Hâl böyleyken firmaya toplumsal medya linci başlatmaya asla gerek yok.
