Suni Zekânın Tek Amacı İnsana Benzemek mi Olmalı?
Teknoloji geliştikçe firmalar, geleneksel suni zekânın ve sanal asistanların sınırlarını daha çok insana benzemesi amacıyla zorlamaya devam ediyor. Buradaki mantık ‘daha insani, daha iyi’. Peki durum hakkaten bu şekilde mi?
Suni zekânın insanlara hizmet etmesi için daha ‘insani’ olması gerekmez. Şirketlerin aslolan yapması ihtiyaç duyulan suni zekaları belirli özelliklere nazaran geliştirip tüketicilere çeşitli alanlarda sunmak olmalı. Bunun sebeplerinden bahsedecek olursak:
Kişiselleştirme arzusu
Teknolojiyi daha insani hale getirme çabası anlaşılabilir bir durum zira insanoğlu yüzyıllardır hayvanları yada cansız objeleri kişiselleştirme eğilimindedir. Suni zekâlarda da maalesef durum bu şekilde olmaya başladı. Magic Leap’in Mica’sını göz önünde bulunduralım. Mica, göz teması kurabilen, gülümseyebilen ve hatta esneyebilen bir sanal asistan.
Magic Leap’in sözcülerinden biri Mica’yı ‘suni zekâyı insana benzetmek için teknolojiyi ne kadar zorlayabiliriz?’ mantığıyla yaptık diyor. İyi hoş, fakat ne gerek var? Cansız objeleri kişiselleştirmek devamlı iyi bir düşünce olmayabiliyor. Hatta bu tür suni zekâların şirketlere fena şekilde geri tepmesi düşündüğünüzden daha ihtimaller içindedir.
Suni zekânın insanlaştırılmasının tehlikeleri
İnsan etkileşimlerini değiştirebilmek için otomasyon kullanan firmalar, bu teknolojilerin kendilerini sunuş biçimleri ile alakalı yasal sorunlarla uğraşmak zorunda kalıyorlar. Şirketlerin suni zekâlarını insan şeklinde göstermeye çalışmalarının sebeplerini tekrardan düşünmeleri gerektiğine dair birçok ergonomik niçin var:
1. Yanlış beklentiler: Suni zekâ yeniliği yarışında piyasa, tek görevli, sınırı olan kabiliyetlere haiz ve azca işe yarayan sanal asistanlarla doldu. Eğer bir sanal asistan kendini insan olarak tanıtıyorsa, insanların yapabildiği şeyleri de yapmalı.
Bu yüzden bir alan kişi uygulamanın hizmet sınırına ulaştığında ve fazlasını yapmak istediğinde bu fazlaca sinir bozucu bir hâl alabiliyor. Microsoft’un Clippy’sini hatırlayalım. Bir nesli Word kullanırken canından bezdiren sadece nadiren destek olan güya ‘sanal destek’.
2. Suni zekâlara insani kusurları tanıtmak: Niçin büyük firmalar suni zekâyı daha insani bir hale getirmeye çalışıyorlar? Bir insanı kontakt mevkiinde işe almak istediğinizde karşılaşacağınız problemler çoğu zaman yavaş cevaplar, yanlış bilgiler ve kafa karıştırıcı durumlar ve duygular oluyor. Suni zekâları insanlara benzetmek yerine insani sorunlarla iyi mi başa çıkılacağını göstermek tüm insanlığın yararına olur.
Mesela kredi kartıyla ilgili bir mevzuda bankanın alan kişi hizmetleri ile konuştuğunuz vakit sinirler gerilebiliyor. Müşteriler kızgınken, alan kişi temsilcileri ne olursa olsun sakin kalmak zorunda oluyor ve bu da onları yoruyor. Burada suni zekâların duygusuzluğu devreye girerse, suni zekâ aslolan o vakit amacına ulaşmış olur.
Eğer özetleyecek olursak; suni zekânın geliştirilme amacı insana daha çok benzemek değil, insana en iyi şekilde hizmet etmek olmalıdır.
